Je kent vast wel iemand die het is overkomen. Een burnout. Of misschien was je zelf wel de sjaak. Had je nooit gedacht dat jij in deze situatie terecht zou kunnen komen. En toch gebeurde het. Je had geen controle meer. Moest je er wel aan overgeven. En ineens was je maanden verder voor je enigszins hersteld was. En je bent niet alleen. Het ziektepercentage door psychische vermoeidheid lag in 2022 net onder de 10%. Tijd om hier iets aan te doen. Maar wat is nu eigenlijk een burnout? Ik geef je 10 tips om een burnout te voorkomen.
Wat is een burnout?
Burnout is het resultaat van langdurige blootstelling aan chronische stress, vaak gerelateerd aan werk. Veel mensen die het overkomt ervaren een gevoel van uitputting, cynisme of voelen zich minder betrokken bij het werk. Vaak verminderen de professionele prestaties. De oorzaken van burnout zijn complex en kunnen verschillen van persoon tot persoon, maar er zijn enkele veelvoorkomende factoren die kunnen bijdragen:
Werkgerelateerde stress: Overmatige werkdruk, hoge verwachtingen, strakke deadlines en onduidelijke taken kunnen leiden tot stress op de werkplek.
Onvoldoende controle over het werk: Een gebrek aan autonomie en beslissingsbevoegdheid in het werk kan bijdragen aan gevoelens van machteloosheid en frustratie.
Onrechtvaardigheid op de werkplek: Onrechtvaardige behandeling, discriminatie, of gebrek aan erkenning en beloning voor inspanningen kunnen stress en ontevredenheid veroorzaken.
Onvoldoende beloning: Het gevoel dat inzet niet wordt erkend of beloond, zowel financieel als op het gebied van waardering, kan bijdragen aan burnout.
Slecht management: Onduidelijk management, gebrek aan steun, of slechte communicatie op de werkvloer kunnen bijdragen aan stress en burnout.
Onbalans werk-privé: Een gebrek aan evenwicht tussen werk en privéleven kan leiden tot overbelasting en vermoeidheid.
Persoonlijke kenmerken: Individuele eigenschappen, zoals perfectionisme, de neiging om te veel verantwoordelijkheid te nemen, of een laag zelfbeeld, kunnen het risico op burnout verhogen.
Onzekerheid over baanveiligheid: Onzekerheid over de toekomst van het werk, bijvoorbeeld door reorganisaties of dreigende ontslagen, kan stress en angst veroorzaken.
Gebrek aan sociale steun: Een gebrek aan steun van collega's en leidinggevenden kan het gevoel van isolatie vergroten.
Gezondheidsproblemen: Onderliggende gezondheidsproblemen, zowel fysiek als mentaal, kunnen het risico op burnout vergroten.
Het is belangrijk te erkennen dat burnout een complex fenomeen is en vaak het resultaat van een combinatie van factoren. Preventieve maatregelen, zoals het bevorderen van een gezonde werkomgeving, het bieden van sociale steun, en het aanleren van effectieve stressbeheersingsvaardigheden, kunnen bijdragen aan het verminderen van het risico op burnout. In ons traject richten we ons op het aanleren van die vaardigheden.
Wat kan je zelf doen om een burnout te voorkomen?
Het voorkomen van een burnout is van groot belang voor het behoud van zowel fysieke als mentale gezondheid. Hier zijn 10 tips die kunnen helpen bij het voorkomen van burnout:
1. Ken je grenzen:
- Leer je eigen grenzen kennen en respecteer ze. Wees realistisch over wat je aankan en vermijd overbelasting.
2. Zorg voor een gezonde werk-privébalans:
- Probeer werk en privé gescheiden te houden. Zorg voor voldoende tijd voor ontspanning, familie en hobby's.
3. Prioriteiten stellen:
- Bepaal wat echt belangrijk is en focus op de meest cruciale taken. Vermijd het constant najagen van perfectionisme.
4. Leer nee te zeggen:
- Durf nee te zeggen tegen extra taken als je al overbelast bent. Het is belangrijk om je eigen belangen te beschermen.
5. Neem pauzes:
- Regelmatige korte pauzes gedurende de dag kunnen je energie en concentratie verfrissen. Neem ook vakantie om volledig te herstellen.
6. Fysieke activiteit:
- Regelmatige lichaamsbeweging kan stress verminderen en je algemene welzijn verbeteren. Zorg voor voldoende slaap en een gezond dieet.
7. Stel realistische doelen:
- Stel haalbare doelen voor jezelf. Het behalen van kleine doelen kan een gevoel van voldoening geven zonder overweldigd te raken.
8. Communicatie:
- Praat openlijk met collega's en leidinggevenden over werkdruk en verwachtingen. Soms kunnen aanpassingen worden gemaakt als ze op de hoogte zijn van de situatie.
9. Ontwikkel coping-mechanismen:
- Leer effectieve manieren om met stress om te gaan, zoals mindfulness, meditatie, ademhalingsoefeningen of ontspanningstechnieken.
10. Zoek professionele hulp:
- Als je merkt dat stress en druk je te veel worden, aarzel dan niet om professionele hulp te zoeken. Een coach of therapeut kan je helpen omgaan met stress en burnout voorkomen.
Onthoud dat het voorkomen van burnout een proces is dat aandacht en consistentie vereist. Het is belangrijk om de signalen van stress serieus te nemen en proactief stappen te ondernemen om een gezonde balans te behouden.